Chấm dứt hôn nhân trong trường hợp một bên vợ hoặc chồng chết được pháp luật quy định trong Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, Luật Dân sự năm 2015. Cùng tìm hiểu quy định của pháp luật hiện hành về chấm dứt hôn nhân trong trường hợp một bên vợ hoặc chồng chết trong bài viết dưới đây/
Thời điểm chấm dứt quan hệ hôn nhân
Theo Luật Hôn nhân và gia đình quy định hôn nhân chấm dứt kể từ thời điểm vợ hoặc chồng đã chết hoặc xác định theo ngày chết được ghi trong bản án, quyết định của Tòa án đối với trường hợp Tòa án tuyên bố một bên vợ hoặc chồng đã chết.
Theo quy định tại Điều 65 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, thời điểm chấm dứt hôn nhân như sau:
– Hôn nhân chấm dứt kể từ thời điểm vợ hoặc chồng chết
– Trong trường hợp bị Tòa án tuyên bố vợ hoặc chồng là đã chết thì thời điểm hôn nhân chấm dứt được xác định theo ngày chết được ghi trong bản án, quyết định của Tòa án.
Cơ sở xác định sự kiện vợ, chồng chết
Căn cứ pháp lý: Điều 65-67 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, Điều 71 Bộ Luật Dân sự năm 2015.
Có 2 trường hợp xảy ra :
– Trường hợp chết sinh học- quá trình chết tự nhiên hôn nhân sẽ chấm dứt từ thời điểm được ghi trên giấy khai tử theo quy định tại Điều 34,35 Luật Hộ tích.
– Trường hợp chết pháp lý, hôn nhân sẽ được chấm dứt kể từ ngày quyết định tuyên bố chết của Tòa án có hiệu lực pháp luật.
Tuyên bố chết là gì ?
Căn cứ theo điều 71 Bộ Luật Dân sự năm 2015 thì Tòa án ra quyết định tuyên bố một người là đã chết trong các trường hợp:
– Sau 03 năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích của Tòa án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
– Biệt tích trong chiến tranh sau 05 năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
– Bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau 02 năm, kể từ ngày tai nạn hoặc thảm hoạ, thiên tai đó chấm dứt vẫn không có tin tức xác thực là còn sống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
– Biệt tích 05 năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống; (thời hạn được tính theo quy định tại khoản 1 Điều 68 của Bộ luật này)
Căn cứ vào các trường hợp nêu trên tòa án xác định ngày chết của người bị tuyên bố là đã chết, trường hợp Tòa án không xác định được ngày chết của người đó thì ngày mà quyết định của Tòa án tuyên bố người đó chết có hiệu lực pháp luật được coi là ngày người đó chết và là thời điểm chấm dứt hôn nhân.
Hậu quả pháp lý của sự kiện vợ/ chồng chết
Về quan hệ nhân thân
Quan hệ nhân thân là giá trị tinh thần, tình cảm mà pháp luật thừa nhận cho các bên vợ chồng, khi quan hệ hôn nhân của vợ chồng chấm dứt thì quan hệ nhân thân sẽ chấm dứt theo mà không cần tiến hành thủ tục ly hôn, bên còn lại có quyền được tái hôn. ( Điều 65 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 ).
Về quan hệ tài sản
Trường hợp căn cứ theo quy định tại Điều 66 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 thì tài sản của vợ chồng trong trường hợp một bên bị Tòa án tuyên bố là đã chết được giải quyết như sau:
– Khi một bên vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì bên còn sống quản lý tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp trong di chúc có chỉ định người khác quản lý di sản hoặc những người thừa kế thỏa thuận cử người khác quản lý di sản.
– Khi có yêu cầu về chia di sản thì tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận về chế độ tài sản. Phần tài sản của vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế.
– Trong trường hợp việc chia di sản ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của vợ hoặc chồng còn sống, gia đình thì vợ, chồng còn sống có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế phân chia di sản theo quy định của Bộ luật dân sự.
– Tài sản của vợ chồng trong kinh doanh được giải quyết theo quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều này, trừ trường hợp pháp luật về kinh doanh có quy định khác.
Quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản khi vợ, chồng bị tuyên bố là đã chết mà trở về.
Cơ sở pháp lý: Điều 73 Bộ Luật Dân sự năm 2015, Khoản 1 Điều 67 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.
Trường hợp chết pháp lý thì có thể xảy ra trường hợp hôn nhân có thể hồi phục, đó là khi một bên vợ/ chồng bị tuyên bố là đã chết mà trở về( trường hợp mất tích, biệt tích,..). Tòa án tiến hành hủy bỏ quyết định tuyên bố là đã chết, quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản của người bị tuyên bố là đã chết với vợ hoặc chồng được giải quyết như sau:
Quan hệ nhân thân: Kể từ ngày Tòa án hủy bỏ quyết định tuyên bố vợ hoặc chồng là đã chết có hiệu lực thì hôn nhân của họ sẽ được khôi phục nếu người vợ hoặc chồng của họ chưa kết hôn với người khác. Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người khác thì việc kết hôn đó vẫn có hiệu lực pháp luật.
Trong trường hợp Tòa án đã giải quyết ly hôn do một bên mất tích sau đó Tòa án ra quyết định tuyên bố người mất tích là đã chết. Nếu người bị tuyên bố là đã chết mà trở về thì quyết định ly hôn vẫn có hiệu lực pháp luật căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 56 của Luật hôn nhân và gia đình năm 2014.
Quan hệ tài sản : Căn cứ theo quy định tại Khoản 2 Điều 67 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 thì trong trường hợp hôn nhân được khôi phục thì quan hệ tài sản được khôi phục kể từ thời điểm quyết định của Tòa án hủy bỏ tuyên bố chồng, vợ là đã chết có hiệu lực.
Tài sản do vợ, chồng có được kể từ thời điểm quyết định của Tòa án về việc tuyên bố chồng, vợ là đã chết có hiệu lực đến khi quyết định hủy bỏ tuyên bố chồng, vợ đã chết có hiệu lực là tài sản riêng của người đó.
Trong trường hợp hôn nhân không được khôi phục thì tài sản có được trước khi quyết định của Tòa án về việc tuyên bố vợ, chồng là đã chết có hiệu lực mà chưa chia được giải quyết như chia tài sản khi ly hôn.
Trên đây là hướng dẫn của Luật Hà Sơn Bình về quy định của pháp luật hiện hành về chấm dứt hôn nhân trong trường hợp một bên vợ hoặc chồng chết. Nếu có vướng mắc hoặc cần thêm thông tin tư vấn luật hôn nhân gia đình xin vui lòng liên hệ hotline 1900.6193 để được hỗ trợ.
—————————
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Địa chỉ: Số 68 Bắc Sơn (Km20+500), TDP Bắc Sơn, Thị trấn Chúc Sơn, Chương Mỹ, Hà Nội.
VP: Số 22, ngõ 20, Nguỵ Như Kom Tum, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.
Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900.6193
Email: hasonbinhlawfirm@gmail.com
