Khi xã hội ngày càng phát triển thì việc nhận nuôi con nuôi hoặc chấm dứt việc nuôi con nuôi dần trở nên phổ biến. Tuy nhiên, nhiều gia đình khi nhận nuôi con nuôi không nắm được thủ tục và hệ quả pháp lý khi chấm dứt việc nuôi con nuôi. Cùng Luật Hà Sơn Bình tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Khái niệm nuôi con nuôi
Nuôi con nuôi được hiểu là việc một người độc thân hay hai người là vợ chồng nhận nuôi một người khác không do họ sinh ra, nhằm xác lập quan hệ cha mẹ và con giữa người nhận nuôi và người được nhận nuôi trên cơ sở phù hợp với các quy định của pháp luật.
Khái niệm chấm dứt việc nuôi con nuôi
Chấm dứt việc nuôi con nuôi là việc chấm dứt quan hệ pháp luật cha mẹ và con giữa cha mẹ nuôi và con nuôi do Tòa án quyết định theo yêu cầu của các chủ thể mà pháp luật quy định.
Các căn cứ chấm dứt việc nuôi con nuôi
Theo quy định tại Điều 25 Luật Nuôi con nuôi 2010 thì việc nuôi con nuôi được dựa có thể được chấm dứt trong 04 trường hợp sau:
- Con nuôi đã thành niên và cha mẹ nuôi tự nguyện chấm dứt việc nuôi con nuôi;
- Con nuôi bị kết án về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của cha mẹ nuôi; ngược đãi, hành hạ cha mẹ nuôi hoặc con nuôi có hành vi phá tán tài sản của cha mẹ nuôi;
- Cha mẹ nuôi bị kết án về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con nuôi; ngược đãi, hành hạ con nuôi;
- Vi phạm quy định tại Điều 13 của Luật này.
Theo đó các hành vi bị cấm tại Điều 13 bao gồm:
+ Lợi dụng việc nuôi con nuôi để trục lợi, bóc lột sức lao động, xâm hại tình dục; bắt cóc, mua bán trẻ em.
+ Giả mạo giấy tờ để giải quyết việc nuôi con nuôi.
+ Phân biệt đối xử giữa con đẻ và con nuôi.
+ Lợi dụng việc cho con nuôi để vi phạm pháp luật về dân số.
+ Lợi dụng việc làm con nuôi của thương binh, người có công với cách mạng, người thuộc dân tộc thiểu số để hưởng chế độ, chính sách ưu đãi của Nhà nước.
+ Ông, bà nhận cháu làm con nuôi hoặc anh, chị, em nhận nhau làm con nuôi.
+ Lợi dụng việc nuôi con nuôi để vi phạm pháp luật, phong tục tập quán, đạo đức, truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc.
Chủ thể có quyền yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi
Quy định về chủ thể có quyền yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi tại Điều 26 Luật Nuôi con nuôi năm 2010 cụ thể những cá nhân, tổ chức sau sẽ có quyền yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi:
– Cha mẹ nuôi.
– Con nuôi đã thành niên.
– Cha mẹ đẻ hoặc người giám hộ của con nuôi.
– Cơ quan, tổ chức dưới đây có quyền yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi khi có một trong những căn cứ tại các khoản 2, 3 và 4 Điều 25 của Luật này:
+ Cơ quan lao động, thương binh và xã hội;
+ Hội liên hiệp phụ nữ.
Thủ tục chấm dứt việc nhận con nuôi
Thủ tục chấm dứt việc nhận con nuôi được quy định theo thủ tục của Bộ luật tố tụng dân sự Việt Nam như sau:
Bước 1:Chuẩn bị hồ sơ chấm dứt nuôi con nuôi
Bước 2: Nộp hồ sơ đến Tòa án nhân dân có thẩm quyền
Bước 3: Tòa án sẽ thụ lý và giải quyết yêu cầu theo quy định tại Bộ Luật Tố tụng dân sự năm 2015.
- Hồ sơ cần chuẩn bị:
- Đơn yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi
- CMND hoặc CCCD
- Giấy chứng nhận nuôi con nuôi
- Sổ hộ khẩu
- Các tài liệu, chứng cứ, chứng minh yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi là có căn cứ và hợp pháp
- Đơn yêu cầu bao gồm (Khoản 2 Điều 362 Bộ Luật tố tụng dân sự 2015):
+ Ngày, tháng, năm làm đơn;
+Tên Tòa án có thẩm quyền giải quyết việc dân sự;
+ Tên, địa chỉ; số điện thoại, fax, địa chỉ thư điện tử (nếu có) của người yêu cầu;
+ Những vấn đề cụ thể yêu cầu Tòa án giải quyết và lý do, mục đích, căn cứ của việc yêu cầu Tòa án giải quyết việc dân sự đó;
+Tên, địa chỉ của những người có liên quan đến việc giải quyết việc dân sự đó (nếu có);
+ Các thông tin khác mà người yêu cầu xét thấy cần thiết cho việc giải quyết yêu cầu của mình;
+ Người yêu cầu là cá nhân phải ký tên hoặc điểm chỉ, nếu là cơ quan, tổ chức thì đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức đó phải ký tên và đóng dấu vào phần cuối đơn; trường hợp tổ chức yêu cầu là doanh nghiệp thì việc sử dụng con dấu được thực hiện theo quy định của Luật doanh nghiệp.
- Thẩm quyền giải quyết
Thẩm quyền giải quyết yêu cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi được quy định tại Điều 10 Luật Nuôi con nuôi và Điều 35, điểm I Khoản 2Điều 39 Bộ Luật tố tụng dân sự năm 2015, theo đó thẩm quyền thuộc về Tòa án nhân dân cấp huyện nơi nơi người nhận con nuôi hoặc người được nhận làm con nuôi cư trú hoặc làm việc.
Trường hợp có căn cứ chấm dứt việc nuôi con nuôi thì Tòa án có thẩm quyền ra quyết định giải quyết yêu cầu chấm dứt nuôi con nuôi.
- Lệ phí giải quyết yêu cầu chấm dứt nuôi con nuôi
Theo quy định tại Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí tòa án thì lệ phí để giải quyết yêu cầu chấm dứt nuôi con nuôi là 300.000 đồng.
Hệ quả pháp lí của chấm dứt việc nuôi con nuôi
Theo quy định tại ĐIều 27 Luật Nuôi con nuôi năm 2010 thì chấm dứt nuôi con nuôi có những hệ quả như sau:
Thứ nhất, quyền và nghĩa vụ vụ giữa cha mẹ nuôi và con nuôi chấm dứt kể từ ngày quyết định chấm dứt nuôi con nuôi của Tòa án có hiệu lực pháp luật.
Trường hợp con nuôi là người chưa thành niên hoặc đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự, không có khả năng lao động thì Tòa án quyết định giao cho cha mẹ đẻ hoặc tổ chức, cá nhân khác chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục vì lợi ích tốt nhất của người đó.
Trường hợp con nuôi được giao cho cha mẹ đẻ thì các quyền và nghĩa vụ của cha mẹ đẻ đã chấm dứt theo quy định tại khoản 4 Điều 24 của Luật Nuôi con nuôi 2010 được khôi phục.
Trường hợp con nuôi có tài sản riêng thì được nhận lại tài sản đó; nếu con nuôi có công lao đóng góp vào khối tài sản chung của cha mẹ nuôi thì được hưởng phần tài sản tương xứng với công lao đóng góp theo thỏa thuận với cha mẹ nuôi; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết .
Con nuôi có quyền lấy lại họ, tên của mình như trước khi được cho làm con nuôi.
Để được tư vấn về vấn đề chấm dứt việc nuôi con nuôi cũng như giải đáp mọi thắc mắc, quý khách hàng vui lòng kết nối tới số hotline: 1900.6193, chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ tư vấn luật hôn nhân gia đình. Hãy đến với Công ty Luật TNHH Hà Sơn Bình để nhận được dịch vụ tốt nhất cho mọi khách hàng.
—————————
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Địa chỉ: Số 68 Bắc Sơn (Km20+500), TDP Bắc Sơn, Thị trấn Chúc Sơn, Chương Mỹ, Hà Nội.
VP: Số 22, ngõ 20, Nguỵ Như Kom Tum, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.
Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900.6193
Email: hasonbinhlawfirm@gmail.com
